Το έγκλημα κατά της άγριας ζωής αποτελεί μείζονα απειλή για τη βιοποικιλότητα. Η δηλητηρίαση, η λαθροθηρία, η παγίδευση, οι προσκρούσεις και η ηλεκτροπληξία αποτελούν σοβαρά εγκλήματα κατά της άγριας ζωής που όμως συχνά παραβλέπονται και δεν διώκονται ποινικά αποτελεσματικά. Για να αντιμετωπιστούν επαρκώς αυτά τα εγκλήματα απαιτείται συνεργασία μεταξύ διαφόρων φορέων και αρχών καθώς και σχετική κατάρτιση και γνώση που θα επιτρέψει στις αρμόδιες αρχές να χειριστούν τέτοια περιστατικά και να εφαρμόσουν τον νόμο.

Στις 22-24 Μαΐου 2024, για πρώτη φορά στην Κύπρο, διοργανώθηκε από το BirdLife Cyprus και το Vulture Conservation Foundation το διεθνές συνέδριο «Έγκλημα κατά της άγριας ζωής: Επιτεύγματα και Προκλήσεις» με 70+ συμμετέχοντες από 12 χώρες από την περιοχή των Βαλκανίων και της Μεσογείου. Οι συμμετέχοντες  εκπροσωπούσαν περιβαλλοντικές οργανώσεις, την αστυνομία, την Europol, το δικαστικό σώμα και κυβερνητικά τμήματα. Από την Κύπρο συμμετείχαν λειτουργοί από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις BirdLife Cyprus και Terra Cypria καθώς και λειτουργοί από την Αστυνομία Κύπρου, την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, το Τμήμα Δασών, το Τμήμα Περιβάλλοντος, τη Νομική Υπηρεσία, το Γενικό Χημείο του Κράτους, το Τμήμα Γεωργίας, τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες, τις Βρετανικές Βάσεις και την Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου.

Το συνέδριο έφερε σε επαφή εμπειρογνώμονες που εργάζονται στον τομέα του εγκλήματος κατά της άγριας ζωής για μια συνάντηση δικτύωσης και για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών που σχετίζονται με τη διερεύνηση και την αποτελεσματική δίωξη εγκλημάτων κατά της άγριας ζωής. Παράλληλα, το συνέδριο συνέβαλε στη συνεχή ροή ομοιογενούς γνώσης και στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων αρχών της Κύπρου αλλά και στη σύνδεση μεταξύ σχετικών φορέων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η εντατικοποίηση των προσπαθειών κατά του εγκλήματος της άγριας ζωής, τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε εθνικό επίπεδο, μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στη μείωση των ποσοστών θνησιμότητας ειδών άγριας ζωής και σε συνδυασμό με δράσεις διατήρησης μπορεί να οδηγήσει στην αποκατάσταση πληθυσμών απειλούμενων ειδών, όπως ο Γύπας.

Το έγκλημα κατά της άγριας ζωής αποτελεί προτεραιότητα για ανάληψη δράσης τόσο από περιβαλλοντικές οργανώσεις και αρχές επιβολής του νόμου όσο και από διεθνείς συμβάσεις (Σύμβαση για τα Μεταναστευτικά Είδη). Όταν δαπανώνται επαρκείς πόροι, η αντιμετώπιση αυτής της απειλής είναι αποτελεσματική – για παράδειγμα, η παράνομη δηλητηρίαση της άγριας ζωής ξεκίνησε να μειώνεται στην Ισπανία , όπου οι αρμόδιες αρχές εντείναν τις προσπάθειες πάταξης, με αποτέλεσμα η διερεύνηση και η ποινική δίωξη τέτοιων εγκλημάτων να λειτουργεί και αποτρεπτικά. Ως αποτέλεσμα, μέσα σε 20 χρόνια, τα περιστατικά δηλητηρίασης στη χώρα μειώθηκαν κατά 80%, και τρανταχτή απόδειξη αυτής της προσπάθειας αποτελούν οι υγιείς πληθυσμοί γυπών στη χώρα. Αυτό επιτρέπει στην Ισπανία να δωρίζει γύπες σε άλλες χώρες, όπως η Κύπρος, στο πλαίσιο δράσεων ενίσχυσης απειλούμενων πληθυσμών. Επιπλέον, σε άλλα μέρη του κόσμου, όπως στα Βαλκάνια και ακόμη και στην Κύπρο, σημειώνονται πρόοδος στη μείωση και την πάταξη εγκλημάτων κατά της άγριας ζωής. Μέσα από τη συνεργασία αρμόδιων αρχών και την εκπαίδευση και την ενίσχυση ικανοτήτων που παρείχε η Σχολή Εγκλήματος κατά της Άγριας Ζωής (Wildlife Crime Academy), η Κύπρος πέτυχε την πρώτη καταδίκη για έγκλημα κατά της άγριας ζωής. Σημαντικές προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση του εγκλήματος κατά της άγριας ζωής αποτελούν η ύπαρξη επαρκούς νομοθεσίας (η οποία υπάρχει ως επί το πλείστο στην Ευρώπη) και η αποτελεσματική εφαρμογή νομοθεσιών καθώς και η γνώση, τα εργαλεία και το κίνητρο για διερεύνηση του εγκλήματος κατά της άγριας ζωής, κάτι που συχνά αποτελεί πρόκληση. Ακόμα πιο σημαντικό είναι οι εισαγγελείς και οι δικαστές να έχουν επίγνωση του αντίκτυπου και της διάστασης του εγκλήματος κατά της άγριας ζωής και να φέρνουν περισσότερες υποθέσεις ενώπιον της δικαιοσύνης ώστε να βάλουν τέλος στην ατιμωρησία. Η συνεργασία μεταξύ όλων όλων αυτών των φορέων είναι απαραίτητη, όπως επίσης και δράσεις επικοινωνίας και ενημέρωσης για πρόληψη αυτού του εγκλήματος. Οι συμμετέχοντες του συνεδρίου συμφώνησαν να συνεχίσουν να εργάζονται μαζί για την επίλυση του εγκλήματος κατά της άγριας ζωής, εφαρμόζοντας ορισμένες από τις πιο πάνω λύσεις.

Το Συνέδριο διοργανώθηκε στο πλαίσιο του έργου LIFE «Ζωή με τους Γύπες» που υλοποιείται στην Κύπρο και στοχεύει στην αντιμετώπιση της τοποθέτησης δηλητηριασμένων δολωμάτων στην ύπαιθρο και τη διάσωση του απειλούμενου Γύπα, και στο πλαίσιο του έργου BalkanDetox LIFE, που στοχεύει στην αντιμετώπιση της παράνομης δηλητηρίασης της άγριας ζωής σε επτά χώρες των Βαλκανίων, μέσω της ενίσχυσης των θεσμικών ικανοτήτων για την επιβολή του νόμου καθώς και να ευαισθητοποιήσει γύρω από αυτό το πρόβλημα.