Ο Πτηνολογικός Σύνδεσμος, η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, το Κυπριακό Ίδρυμα Προστασίας του Περιβάλλοντος - Terra Cypria και ο διεθνής οργανισμός Vulture Conservation Foundation, ενώνουν δυνάμεις για να δώσουν ζωή στον απειλούμενο Γύπα στο πλαίσιο ενός νέου, τετραετούς προγράμματος με τίτλο ‘LIFE with Vultures’ (Ζωή με τους Γύπες), με στόχο την αναχαίτιση της εξαφάνισης του είδους από την Κύπρο.

Ο Γύπας Gyps fulvus είναι το μεγαλύτερο πουλί της Κύπρου, με άνοιγμα φτερούγας που μπορεί να φτάσει τα 2,8 μέτρα. Τη δεκαετία του ‘50, ο πληθυσμός του είδους αριθμούσε μερικές εκατοντάδες, ενώ σήμερα αυτά τα εμβληματικά πουλιά αποτελούν σπάνιο θέαμα στους κυπριακούς ουρανούς, αφού έχουν απομείνει μόνο 20-25 Γύπες, μια μείωση που αγγίζει το 94%.

Οι λόγοι πίσω από τη μείωση είναι πολλοί και σύνθετοι, αλλά οι κύριες απειλές για το είδος είναι δύο: η έλλειψη τροφής και η δηλητηρίαση. Επειδή οι Γύπες τρέφονται με ψοφίμια, οι αλλαγές στον τρόπο βόσκησης των ζώων, από ελεύθερη σε εντατική, σήμανε παράλληλα τη μείωση της διαθέσιμης τροφής για τον Γύπα, ο οποίος περιπλανάται στην ύπαιθρο ψάχνοντας για κουφάρια ζώων. Οι διατροφικές τους επιλογές είναι αυτό που καθιστά τα πουλιά αυτά αναπόσπαστο μέρος του οικοσυστήματος, αλλά ταυτόχρονα και ευάλωτα σε δηλητηριάσεις από παράνομη τοποθέτηση δηλητηριασμένων δολωμάτων στην ύπαιθρο. Οι παρανομούντες συνήθως στοχεύουν στην εξολόθρευση αλεπούδων και αδέσποτων σκύλων, αλλά οι Γύπες, καθώς και άλλα αρπακτικά, πέφτουν επίσης θύματα αυτής της παράνομης πρακτικής.

Χάρη στις μοναδικές διατροφικές τους συνήθειες, οι Γύπες είναι γνωστοί και ως ‘οι καθαριστές της φύσης’ αφού παρέχουν σημαντικές οικοσυστημικές υπηρεσίες καθώς καθαρίζουν την ύπαιθρο από ψοφίμια. Οι Γύπες βοηθούν επίσης τους κτηνοτρόφους, όχι μόνο επειδή καθαρίζουν την ύπαιθρο, αλλά επειδή εξαλείφουν επίσης την ανάγκη επεξεργασίας και αποτέφρωσης χιλιάδων τόνων ζωικών υπολειμμάτων κάθε χρόνο. Χάρη σε αυτή την υπηρεσία δωρεάν καθαρισμού της φύσης, μπορούν να εξοικονομηθούν εκατομμύρια ευρώ στη διαχείριση αποβλήτων και αποτρέπεται επίσης η πιθανή εκπομπή εκατοντάδων χιλιάδων τόνων διοξειδίου του άνθρακα ανά έτος, προς όφελος όλων.

Το πρόγραμμα ‘LIFE with Vultures’ στοχεύει στην αναχαίτιση της εξαφάνισης και στην προστασία του εναπομείναντα πληθυσμού Γύπα στην Κύπρο μέσω συντονισμένων δράσεων για την αντιμετώπιση των κύριων απειλών του Γύπα στην Κύπρο. Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα περιλαμβάνει δράσεις ενάντια στη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων, δράσεις για την αντιμετώπιση των προσκρούσεων σε εναέρια ηλεκτρικά καλώδια, ενώ περιλαμβάνει δράσεις για την επέκταση του δικτύου ταϊστρών για την παροχή συμπληρωματικής τροφής στους Γύπες. Στο πλαίσιο του έργου θα γίνει επίσης εισαγωγή Γυπών από την Ισπανία για να απελευθερωθούν στην Κύπρο με στόχο την ενίσχυση του εξαιρετικά μειωμένου κυπριακού πληθυσμού.

Μια άλλη βασική πτυχή του έργου είναι η υλοποίηση μιας συντονισμένης και στοχευμένης εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, τόσο σε συγκεκριμένες περιοχές που σχετίζονται με τον Γύπα όσο και παγκύπρια, έτσι ώστε να διαδοθεί το μήνυμα της σημασίας του Γύπα αλλά και τα προβλήματα που δημιουργεί η τοποθέτηση δηλητηρίων στην ύπαιθρο.

The project rationale follows the global blueprint for vulture conservation (The Vulture Multi-Species Action Plan, endorsed by the Convention for Migratory Species), as well as the the relevant EU roadmap towards eliminating illegal killing and successful examples from other European countries. Actions against poisoning include the set-up of anti-poison units, consisting a specially trained dog and its handler, improvement of the process for responding to and handling poisoning incidents, training of officers from government agencies, actions for the proper investigation of poisoning incidents and law enforcement, as well as the creation of a National Action Plan for the management of poisons.

“Apart from the ecological importance of Griffon Vultures as nature’s clean-up crew, we also have a duty not to allow a species to go extinct on our watch on this planet. The ‘LIFE with Vultures’ project, will not only benefit vultures, but also other wildlife as well as a large number of dog owners who lose their dogs to poisoning in the countryside every year“, said Melpo Apostolidou, Project Coordinator at BirdLife Cyprus.

“Apart from the project partners, the contribution of other stakeholders is essential to this effort. The British Bases, the Veterinary Services, the Department of Forests, the Department of the Environment, the Department of Agriculture, the State General Laboratory, the Cyprus Police, the Law Office of the Republic of Cyprus, the Cyprus Electricity Authority, Local Authorities, livestock keepers, hunters, farmers and others are key to this effort and we are confident that they will contribute where it is needed“, said Nikos Kassinis, Senior Officer at the Game and Fauna Service.

The ‘LIFE with Vultures’ project, with a 1.3 million euro budget, is co-funded by the EU’s LIFE programme and will be completed in 2023. Project partners are BirdLife Cyprus as the coordinating beneficiary, the Game and Fauna Service, Terra Cypria – The Cyprus Conservation Foundation and the Vulture Conservation Foundation.

Σύντομα θα δημιουργηθεί ιστοσελίδα με όλες τις λεπτομέρειες του έργου. Μέχρι τότε για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνείτε με τον Πτηνολογικό Σύνδεσμο Κύπρου.

Συγχρηματοδοτείται από:

 

Εταίροι προγράμματος: